Logistyka jako wsparcie segmentu produkcji i handlu
Grupa Kapitałowa LOTOS systematycznie dostosowuje działania logistyczne do wymogów handlowych oraz tworzy efektywny, satysfakcjonujący klientów system dystrybucji, przy jednoczesnej optymalizacji. Celem tych działań jest tworzenie optymalnego łańcucha logistycznego, sprawnie funkcjonującego w zmieniającym się środowisku wewnętrznym i zewnętrznym.
Połączenie rurociągami produktowymi i surowcowymi rafinerii w Gdańsku z bazą przeładunkową paliw płynnych w Porcie Północnym pozwala Grupie LOTOS osiągać znaczące korzyści dzięki obniżeniu kosztów transportu. Transport morski stanowi główną drogę wysyłek eksportowanych przez Spółkę produktów naftowych oraz istotną część dostaw surowców i komponentów do produkcji. W 2020 roku Spółka przeładowała w portach morskich około 5,7 mln ton ropy, produktów naftowych i komponentów paliwowych. Liczba obsłużonych zbiornikowców wyniosła 234 jednostek, w tym 60 zbiornikowców z ropą naftową.
Infrastruktura logistyczna Grupy Kapitałowej LOTOS
Źródło: Spółka
W 2020 roku Spółka pozyskała dodatkowe pojemności na paliwa i ropę naftową, zwiększające poziom bezpieczeństwa surowcowego i zdolności operacyjnych spółki. Zoptymalizowała także strukturę zapasów w celu osiągnięcia minimalnego poziomu kosztów ich utrzymywania przy jednoczesnym zabezpieczeniu potrzeb handlowych Grupy Kapitałowej LOTOS.
W ramach optymalizacji kosztów operacyjnych Spółka kontynuowała prace w zakresie wykorzystania taboru kolejowego, uzyskując szereg korzyści w zakresie kosztów i liczby wykorzystywanych cystern kolejowych. Jednocześnie zmodernizowała i dostosowała część infrastruktury kolejowej pod cysterny z naciskiem do 22,5 tony na oś, co istotnie wpłynęło na zwiększenie dziennej ekspedycji produktów naftowych oraz zaoszczędzenie nalewu i ekspedycji około 2800 cystern w skali roku przy zachowaniu niezmienionego wolumenu.
W obszarze logistyki wtórnej paliw Spółka przyjęła model współpracy z firmami przewozowymi, zapewniający odpowiednią elastyczność w obsłudze klientów przy jednoczesnej minimalizacji kosztów stałych.
W 2020 roku Spółka kontynuowała prace nad rozwojem małotonażowych przeładunków morskich. Zakładany termin rozpoczęcia eksploatacji terminala na Martwej Wiśle to 2024 rok.
W celu zwiększenia możliwości ekspedycyjnych z rafinerii i w ramach dostosowania infrastruktury do sytuacji na krajowym rynku paliw Grupa realizowała inwestycję budowy nalewaka kolejowego, którego planowane oddanie do użytku przewidziano na 2 kwartał 2021 roku.
W roku 2020 Spółka wdrożyła interfejsy B2B elektronicznej wymiany danych z siatką baz LPG firmy Amerigas. Grupa LOTOS rozbudowała interfejsy z bazami PERN oraz bazą paliw w Szczecinie firmy Batchem o mechanizm on-line’owego blendingu paliw B7 wraz z dozowaniem dodatków klientów. W ramach zmian z systemem SENT, Spółka zaimplementowała w systemie SAP obsługę obrotu olejami opałowymi na nowych zasadach zgodnie z wymaganiami znowelizowanej ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi. Spółka wdrożyła także mechanizm automatycznego uzupełniania zgłoszeń do SENT w imieniu przewoźnika.
Magazynowanie i dystrybucja paliw
Funkcję ośrodka biznesowego zajmującego się profesjonalną działalnością związaną z magazynowaniem i dystrybucją paliw na terenie całego kraju pełni spółka LOTOS Terminale S.A.
Spółka posiada 4 bazy paliw zlokalizowane w Czechowicach-Dziedzicach, Poznaniu, Piotrkowie Trybunalskim i Rypinie, w których przeładowuje łącznie ponad 2 miliony m³ paliw rocznie. LOTOS Terminale posiada spółkę zależną LOTOS Biopaliwa, która w ramach swojej działalności produkuje rocznie 100 tys. ton biokomponentów, wykorzystywanych przy produkcji biopaliw.
Transport kolejowy
Istotnym elementem bezpieczeństwa produkcyjnego Grupy Kapitałowej LOTOS jest ekspedycja produktów transportem kolejowym z rafinerii w Gdańsku. O kompleksową realizację logistyki kolejowej dla całej Grupy Kapitałowej dba wyspecjalizowana w tym obszarze spółka LOTOS Kolej.
W 2020 roku LOTOS Kolej realizowała następujące usługi kolejowe:
- przewozy kolejowe towarów na terenie całego kraju,
- samodzielne przewozy towarowe na terenie Niemiec i Czech,
- świadczenie usługi trakcyjnej,
- przewozy całopociągowe, przewozy pojedynczych wagonów,
- utrzymanie taboru kolejowego,
- ekologiczne czyszczenie cystern kolejowych,
- ekspedycję towarów transportem kolejowym poza granicami kraju,
- świadczenie obsługi bocznic kolejowych Grupy Kapitałowej LOTOS,
- dzierżawę wagonów,
- usługi szkolenia maszynistów.
2020 był rokiem spadków na rynku przewozów towarowych w Polsce. Na koniec grudnia 2020 roku przewozy towarowe na podstawie licencji wydanej przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego realizowało 84 przewoźników. W okresie od stycznia do grudnia 2020 roku przewieźli oni 223,22 mln ton towarów, czyli o 5,57% mniej niż rok wcześniej. Jednocześnie spadła średnia odległość przewozu, co spowodowało, że wolumen pracy przewozowej (mierzony tono-kilometrami) zmniejszył się w 2020 roku o 6,62%.
Dynamika rynku przewozów towarowych w Polsce
| 2020 | 2019 | 2020/2019 | |
|---|---|---|---|
| masa towarów (mln ton) | 223,22 | 236,4 | -5,60% |
| praca przewozowa (mln tono-km) | 52 203,39 | 55 905,46 | -6,60% |
| praca eksploatacyjna (mln pociągo-km) | 77,5 | 82,34 | -5,90% |
Źródło: Opracowanie własne LOTOS Kolej na podstawie danych Urzędu Transportu Kolejowego
Mimo ogólnej tendencji spadkowej w 2020 roku, LOTOS Kolej utrzymała na rynku pozycję wicelidera w kategorii ilości pracy przewozowej. Spółka w 2020 roku zwiększyła swój udział w polskim rynku towarowych przewozów kolejowych (liczony według pracy przewozowej) z 9,79% na koniec grudnia 2019 roku do 10,36% na koniec grudnia 2020 roku. Spółka dokonała tego pomimo spadku wielkości pracy przewozowej z 5 474 mln ntkm (tzw. netto tonokilometry) w 2019 roku do 5 407 mln ntkm w 2020 roku (spadek o 1,2%) oraz spadku przewiezionej masy z 12 803 tys. ton w 2019 roku do 12 552 tys. ton w 2020 roku (- 2%), z czego 8,4 mln ton stanowiły materiały niebezpieczne, w transporcie których Spółka od lat utrzymuje pozycję lidera.
Przewozy kolejowe zrealizowane przez LOTOS Kolej w 2020 roku [tys. ton]
Źródło: opracowanie własne LOTOS Kolej
Udziały w krajowym rynku przewozów towarowych w okresie od stycznia do grudnia 2020 wg pracy przewozowej
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Transportu Kolejowego
Spółka stale rozwija współpracę z klientami spoza Grupy Kapitałowej LOTOS zarówno w zakresie przewozów krajowych, jak i zagranicznych.
W związku z pandemią Covid-19 i jej wpływem na sytuację gospodarczą Spółka w 2020 roku realizowała wdrożony w ramach Grupy Kapitałowej LOTOS Program Tarczy Antykryzysowej. W ramach tego programu Spółka uzyskała znaczne oszczędności, w szczególności w zakresie ograniczenia kosztów stałych, optymalizacji marży, ograniczenia inwestycji, optymalizacji wykorzystania wagonów i obniżenia czynszów dzierżawnych lokomotyw.
Na mocy umów zawartych z NEWAG S.A. i Millenium Leasing Sp. z o.o. Spółka w 2020 roku pozyskała 4 nowe lokomotywy typu E6ACTab „Dragon 2. Łącznie w latach 2019-2020 roku Spółka użytkowała na mocy w/w umów 6 nowych lokomotyw tego typu.
W 2020 roku LOTOS Kolej kontynuowała realizację projektu zakupu nowoczesnego taboru intermodalnego, który objęty jest dofinansowaniem w wysokości około 74 mln zł z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020. Celem Projektu było zwiększenie udziału LOTOS Kolej w rynku transportu intermodalnego począwszy od 2020 roku. W ramach tego projektu wyłoniono dostawców i zawarto umowy na zakup 324 sztuk specjalistycznych wagonów platform oraz jednej lokomotywy elektrycznej.
LOTOS Kolej z dniem 10 stycznia 2020 r. uzyskała Certyfikat bezpieczeństwa, który umożliwia LOTOS Kolej sp. z o.o. samodzielną realizację przewozów kolejowych na czeskiej infrastrukturze.
W 2020 r. Spółka kontynuowała umowę z Siłami Zbrojnymi RP na przewóz paliwa lotniczego F-34 i w tym zakresie zawarła kolejną 4-letnią umowę ramową. Umowa jest skutkiem wygranego postępowania przetargowego.
Spółka w 2020 roku kontynuowała przewozy na terytorium Niemiec. W 2020 roku korzystając z własnych maszynistów i usług niemieckich Spółka przewiozła ponad 527 tys. ton produktów i planuje tą ilość sukcesywnie zwiększać. Dzięki rozwojowi przewozów na terenie Niemiec, Spółka rozszerzyła swoją ofertę, a także zapewniła klientom szybkie i sprawdzone połączenia transportowe między Polską a krajami Europy Zachodniej.