Działalność poszukiwawczo-wydobywcza w Norwegii

Działalność poszukiwawczo – wydobywcza w Norwegii realizowana jest za pośrednictwem spółki zależnej LOTOS Exploration & Production Norge AS (LOTOS Norge), z siedzibą w Stavanger.

Na koniec 2020 roku, spółka LOTOS Norge była udziałowcem 28 koncesji na poszukiwanie, rozpoznanie i wydobycie złóż węglowodorów na Norweskim Szelfie Kontynentalnym. Zgodnie z decyzją wydaną w 19 stycznia 2021 roku, spółka LOTOS Norge pozyskała udziały w 3 nowych koncesjach w Norwegii w wyniku rozstrzygnięcia rundy koncesyjnej APA 2020 (ang. Awards in Predefined Areas): PL 1098 (udział 50%), PL 1099 (udział 30%), oraz PL 1091 (udział 20%). Koncesje PL 1098 oraz PL 1099 znajdują się w obszarze nowego projektu rozwojowego NOAKA. Operatorem koncesji PL 1098 jest firma Sval Energi AS, który podobnie jak LOTOS Norge posiada w niej 50% udziałów. W przypadku koncesji
PL 1099 funkcję operatora pełnić będzie firma AkerBP ASA (udział 40%), a skład konsorcjum tworzyć będzie dodatkowo firma Lundin Energy Norway AS (udział 30%). Koncesja PL 1091 mieści się natomiast w obszarze Sleipner, który jest głównym obszarem obecnej produkcji gazu i kondensatu LOTOS w Norwegii. Na koncesji tej LOTOS Norge będzie współpracować z firmą Lundin Energy Norway AS jako operatorem z udziałem 40% oraz partnerami KUFPEC Norway AS (udział 20%) i Petoro AS (udział 20%). Po formalnym przyjęciu nowych koncesji, portfel Grupy Kapitałowej LOTOS w Norwegii zwiększy się do 31 koncesji.

W 2020 roku, średnie dzienne wydobycie Grupy Kapitałowej LOTOS w Norwegii wyniosło 14,4 tys. boe/dzień (-6,6% r/r), co stanowiło 71% łącznego wolumenu wydobycia Grupy Kapitałowej LOTOS. Wydobycie obejmowało gaz ziemny i kondensat ze złóż zlokalizowanych w obszarach Heimdal i Sleipner (w tym z uruchomionego w 3 kw. 2019 roku złoża Utgard). Według stanu na koniec 2020 roku, rezerwy węglowodorów GK LOTOS w Norwegii wyniosły 26,3 mln boe w kategorii rezerw 2P (w tym: 16,5 mln boe ropy naftowej oraz 9,8 mln boe gazu ziemnego), co stanowiło 35% łącznych rezerw 2P LOTOSU.

⁽¹⁾Źródło: Statystyki Szelfu Norweskiego na podstawie publikacji i danych Norwegian Petroleum Directorate

→https://www.npd.no/en/facts/publications/reports2/the-shelf/the-shelf-in-2020/

Na koniec 2020 roku w eksploatacji była rekordowa liczba 90 złóż.

W 2020 roku wydobycie węglowodorów w Norwegii kształtowało się na średnim poziomie 3,89 mln boe/dzień i zanotowało wzrost o 6% w stosunku do roku 2019. Połowę wolumenu wydobycia stanowią frakcje ciekłe tj. ropa naftowa, kondensat oraz NGL (ang. natural gas liquids). Norweski Dyrektoriat ds. Ropy zakłada utrzymanie trendu wzrostowego produkcji w horyzoncie roku 2025, przy oczekiwanym stabilnym wydobyciu węglowodorów na średnim poziomie około 4,0-4,4 tys. boe/dzień. Co istotne, oczekiwanym trendem jest optymalizacja kosztów eksploatacji oraz niższy poziom emisji gazów cieplarnianych, co przy wzroście wolumenu produkcji, powinno przełożyć się na wzrost efektywności i rentowności prowadzonych projektów wydobywczych.

Historyczny i planowany poziom wydobycia węglowodorów na Norweskim Szelfie Kontynentalnym (mln boe/dzień)

Źródło: opracowanie własne na podstawie publikacji i danych Norwegian Petroleum Directorate
→ https://www.npd.no/en/facts/publications/reports2/the-shelf/the-shelf-in-2020/

Norweski Szelf Kontynentalny oferuje wciąż atrakcyjny potencjał wzrostu i generowania wartości dodanej dla firm z branży poszukiwawczo-wydobywczej. Według danych Norweskiego Dyrektoriatu ds. Ropy, rządowego organu administracyjnego, z łącznych zasobów ropy i gazu w Norwegii szacowanych na około 15,7 mld m³, ok. połowa stanowi wciąż potencjał do wydobycia, uwzględniając: pozostałe rezerwy wydobywalne w aktualnie eksploatowanych złożach bądź złożach będących w fazie zagospodarowania (około 18% łącznych zasobów), zasoby warunkowe w złożach już odkrytych (ok. 9%), a także zasoby perspektywiczne zidentyfikowane w obszarach poszukiwawczych (ok. 25%). W kolejnych latach, oczekiwany jest stabilny poziom inwestycji w rozwój nowych złóż, wspierany dodatkowo systemem nowych ulg podatkowych wprowadzonych w Norwegii w 2019 roku.

Potencjał zasobowy Norweskiego Szelfu Kontynentalnego

Źródło: Opracowanie własne na podstawie publikacji i danych Norwegian Petroleum Directorate
→ https://www.npd.no/en/facts/publications/reports2/the-shelf/the-shelf-in-2020/

Otoczenie konkurencyjne w Norwegii podlega zmianom, przy czym najbardziej widoczne trendy obserwowane w ciągu ostatnich kilku lat to: bardzo aktywne procesy konsolidacji aktywów i spółek, większa aktywność rynkowa firm wspieranych przez fundusze typu private equity, a także kontynuacja procesów dezinwestycji portfeli wydobywczych na Morzu Północnym przez duże koncerny międzynarodowe i w rezultacie zmniejszenie ich udziału rynkowego.

Na koniec 2020 roku, działalność poszukiwawczo-wydobywczą w Norwegii prowadziło łącznie 37 firm. W ostatniej dekadzie widoczny jest spadek liczby aktywnych graczy rynkowych, co wynika z prowadzonych procesów konsolidacyjnych (rekordową liczbę 56 firm zanotowano w 2013 roku). Pozycję lidera na Szelfie Norweskim utrzymuje firma Equinor, która odpowiada za ok. 70% produkcji ropy i gazu z Szelfu Norweskiego. Ważną grupę inwestorów branżowych, która zwiększyła swój udział rynkowy w ostatnich latach, stanowią firmy średniej wielkości jak: AkerBP, LOTOS E&P Norge, Lundin, MOL, Neptun, OMV, Vår Energi czy Wintershall DEA. Kolejną grupą inwestorów są firmy małe jak: OKEA, Pandion, Sval Energy, Wellesley oraz spółki z sektora użyteczności publicznej (utility) jak Edison i PGNiG. Na rynku działają także duże międzynarodowe koncerny tzw. Majors, chociaż ich udział w rynku uległ zmniejszeniu w ostatnich latach. Spółka LOTOS E&P Norge, z aktualną produkcją około 14,4 tys. boe/d i poziomem rezerw 2P około 26 mln boe, posiada około 0,4% udziału w rynku.

Grupy inwestorów prowadzących działalność wydobywczą w Norwegii.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie publikacji i danych Norwegian Petroleum Directorate →https://www.npd.no/en/facts/publications/reports2/the-shelf/the-shelf-in-2020/

Podsumowując, Norweski Szelf Kontynentalny pozostaje atrakcyjnym obszarem aktywności firm z branży poszukiwawczo-wydobywczej, z uwagi na m.in.: wysoką perspektywiczność zasobową, wciąż duży potencjał nowych odkryć ropy naftowej i gazu ziemnego, obserwowane pozytywne trendy w zakresie redukcji kosztów, poprawy efektywności i rozwoju nowych technologii, aktywny rynek transakcyjny, a także stabilne środowisko fiskalne i regulacyjne.

Obok udziałów bezpośrednio w złożach spółka LOTOS Norge w ramach posiadanych koncesji jest także udziałowcem w infrastrukturze gazowej w obszarach Heimdal (5%) oraz Sleipner (15%), które stanowią centra przetwarzania oraz transportu gazu i kondensatu (tzw. huby gazowe) o strategicznym znaczeniu dla eksportu gazu z Norwegii do Europy Centralnej oraz Wielkiej Brytanii.

Spółka LOTOS Norge jest udziałowcem w koncesjach obejmujących infrastrukturę wydobywczą w obszarach Heimdal oraz Sleipner w tym: centrum przetwarzania oraz transportu gazu i kondensatu Heimdal (Operator Equinor, udział LOTOS Norge 5%) oraz centrum przetwarzania oraz transportu gazu i kondensatu Sleipner (Operator Equinor, udział LOTOS Norge 15%).

Wydobywany gaz ze złóż Heimdal i Sleipner wtłaczany jest do systemu rurociągów Gassled, a następnie dostarczany do punktów odbioru w Wielkiej Brytanii i Europie kontynentalnej (Niederlandy, Niemcy).

Kondensat ze złóż Heimdal wtłaczany jest do systemu rurociągów Forties Pipeline System (FPS), a następnie dostarczany do punktu odbioru w Kinneil Terminal / Hound Point w Szkocji (Wielka Brytania), gdzie jest przetwarzany na produkty końcowe, tj. ropę naftową tzw. Forties Blend oraz frakcje gazowe. Kondensat ze złóż Sleipner transportowany jest rurociągiem do punktu odbioru w Karsto (Norwegia), gdzie jest przetwarzany na produkty końcowe tj. lekką ropę naftową tzw. Gudrun Blend oraz frakcje ciekłe (NGL).